Ik keek naar een documentaire over een groepje Nepalese bergbeklimmers. Die in zes maanden en zes dagen de veertien hoogste bergen van de wereld beklommen. De vorige bergbeklimmer die dat was gelukt deed er zestien jaar over. Deze man deed alles zonder extra zuurstof. De Nepalese bergbeklimmers hadden zuurstofflesjes bij zich. Anders was het zo snel niet gelukt. Maar toch was het een hele prestatie, er werd flink afgezien door de klimgeiten. De leider van de groep was lid van de Gurkha’s, enorm geharde en opofferingsgezinde soldaten uit Nepal. Het schijnen legendarische helden te zijn. Zo is ook het verhaal over de bergbeklimmers en hun leider een daverend succes. De leider ging alles voor de wind. Superfit, mooie vrouw aan z’n zijde en het lukte hem ook nog het project af te ronden vlak voor zijn moeder stierf. Ik vond het een enorm inspirerende documentaire. Een uur later was ik de Erasmusbrug al aan het beklimmen.
Heldenverhalen geven je moed. Ik vind het altijd motiverend om heroïsche verhalen over sport te kijken of lezen. Van wielrenners bijvoorbeeld. Want wat kunnen ze afzien, die kilometervreters op een ijzeren ros. En ze blijven maar doorgaan hè, opgeven is geen optie. Het gebeurt niet zelden dat een wielrenner met een gebroken sleutelbeen of een gebroken arm over de finish komt. Daar kan de gemiddelde voetballer nog een puntje aan zuigen. Eat your heart out Ronaldo.
Maar waar ik toch het meest respect voor heb, is voor mensen die eerlijk toe kunnen geven dat ze het even niet meer trekken. Die zich kwetsbaar op durven stellen. Patrick Laureij bijvoorbeeld. Ik zag laatst een show van hem waarin hij vertelt over zijn depressie. Dat hij al een week niet had geslapen vanwege paniekaanvallen, er helemaal doorheen zat, aan de noodrem trok en zich vrijwillig aanmeldde bij de spoedeisende psychiatrie. Hij wilde opgenomen worden. Of schaatser Stefan Groothuis, skiester Lindsey Vonn en wielrenner Tom Dumoulin die allen te kampen hadden met mentale problemen en daar open over zijn geweest.
Het is zo belangrijk dat succesvolle mensen ook laten zien dat het soms even niet meer gaat. Want de prestatiedruk op mensen, en met name jongeren, is zo groot dat burn-out en depressie op de loer liggen. Ik hoorde laatst dat meer dan de helft van de studenten kampt met mentale problemen, en twaalf procent ernstig. En zesentwintig procent van de studenten heeft weleens de wens dood te zijn. Dat is toch niet normaal jongens.
De helden die uit de kast komen over hun mentale problemen. Dat zijn de Gurkha’s van ons land. Wat een moed. Ze redden er levens mee. Ze laten de studenten zien dat over je psychische problemen praten helend is en dat je er nooit alleen voor staat. En dat tweeëntwintig jaar veel te jong is om dood te gaan.